E ngrohta Princeshë e Akujve

foto:Armand Sallabanda 

Ndryshe  nga Mbretëresha e borës së Andersenit, Elia Zaharia është princesha e ëmbël e bardhësisë e që me rrëfimet e saj sjell magjinë e ngrohtë të festave. Nga  nostalgjia e fëmijërisë me pakot me lodra, pambuku si flokë bore mbi pemën e dekoruar me poçet ngjyra-ngjyra, te spektakli i fishekzjarrëve në Kullën Eiffel e deri te festimet në mbrëmjen e ndërrimit të viteve që organizohen në Oborrin Mbretëror...

Na ishte njëherë, një djalë i vogël me emrin Kai dhe një vajzë e vogël me emrin Gerda. Ata i kishin shtëpitë ngjitur dhe e donin shumë njëri-tjetrin . në verë ata luanin në kopshtin me trëndafila, ndërsa kur vinte dimri uleshin pranë oxhakut dhe dëgjonin gjyshen e Kait që u tregonte përrallën e Mbretëreshës së borës  që fluturonte me slitën e saj dhe i mbulonte fushat me borë dhe lumenjtë me akuj...

Në mëngjes  kur ajri i ftohtë i skuqi hundën dhe bëri t’i kalonin mornica në trup, buzëqeshi kur  kuptoi se i  ishte kujtuar nga kohët e ëmbla të fëmijërisë një prej përrallave të gjyshes, në ato netët e acartë të fund dhjetorit, përpara festave ku ajo me të vëllain ia nisnin fantazisë me drerët që fluturojnë dhe babagjyshit të ngarkuar plot dhurata. Aroma e bredhit në oborr ia kishte ndezur edhe më kujtimet e atyre ditëve të bukura ndërsa ajo pasi e kishte dekoruar cep më cep shtëpinë për festime do të nisej drejt vendeve të ftohta, të mbuluar me akuj e borë, tamam si në ëndrrën përrallë.

Por ndryshe nga mbretëresha zemërakull e Andersenit, Elia Zaharia është princesha e ëmbël e bardhësisë e që me rrëfimet e saj sjell magjinë e ngrohtë të festave. Nga  nostalgjia e fëmijërisë me pakot me lodra, pambuku si flokë bore mbi pemën e dekoruar me poçet ngjyra-ngjyra, te spektakli i fishekzjarrëve në Kullën Eiffel e deri te festimet në mbrëmjen e ndërrimit të viteve që organizohen në Oborrin Mbretëror.

Na çon në një udhëtim tamam si nëpër përralla nëpër kështjellat e vjetra europiane ku princër e princesha e trashëgimtare të fisnikërisë nëpër  të gjithë botën mblidhen në ceremoni gala, pastaj na sjell në realitetin e pasioneve të saj, teatrit e muzikës dhe punës filantropike me fondacionin “Mbretëresha Geraldinë”.

Pastaj, kthehet  edhe njëherë fëmijë e gëzon me çdo llambë, me çdo bredh, dre,  plak bore e babagjysh  që sheh nëpër vitrina. Mbyll sytë dhe gjithçka rreth saj shndërrohet në magji, e mbuluar me bardhë sinë e  borës  që mbështjell tokën me paqe,  ndërsa njerëzit bëhen më të dashur për festa...

Meqë jemi në atmosferën e festave,  a mund të na zbulosh sesi festohet në  oborrin mbretëror? Që nga dekori, shtrimi i tryezës, dhuratat që këmbehen... 

Festa  fillon me zbukurimin e pemës se Krishtlindjeve. Ndoshta ky është momenti me i bukur për mua. Dua t’i zgjedh vetë  të gjithë poçat, dritat, zbukurimet... Bashkë  me Princin dhe familjen time, vëmë në  sfond muzike dhe fillojmë “luftën”. Çdo  vendosje zbukurimi duhet të  argumentohet. Yllin e fundit në  majë,  padyshim e vendos Princi, kjo nënkuptohet për arsye të gjatësisë. Çdo vit marrim nga një peme natyrale që  më  pas e mbjellim në kopsht.

 Në oborrin  e Pallatit mbretëror veç mbizotërimit të atmosferës së florinjtë që kanë krijuar gjethet e rëna të pemëve vjeshtuke, nxjerrin kokë edhe bredhat me gjelbërim të ftohtë që kanë hedhur shtat qysh se janë mbjellë atje, pasi  dekorit festiv i ka ardhur fundi . Zbukurimet festive në  sallonin e pritjes, kështu i gjithë ambienti gjallërohet. Aty  brenda krijohet një përzierje stilesh mes jehonës afrikane që të evokojnë mobilet antike prej druri cilësor të importuara nga Afrika e Jugut ku familja mbretërore e Shqipërisë ka kaluar vite të gjata dhe lëkura e një zebre të majme të vrarë në ndonjë nga seancat e gjuetisë së Mbretit Leka  në savanat pjellore dhe zbukurimeve dimërore të festave.   

Natën e Krishtlindjeve përgatitet gjeli i detit dhe darka mbledh gjithë familjen rreth tryezës. Ne të gjithë jemi amatorë të verës së kuqe, kështu edhe atë natë nuk mund të mungojë . Ëmbëlsirat variojnë  nga viti në vit, por përgjithësisht mbetemi tradicionalë  me kekun e Krishtlindjeve.

Pas darkës fillon argëtimi me shkëmbimet e dhuratave. Unë vetë mendoj se jam ajo që e  vras mendjen më  gjatë  për të  gjetur dhuratat e përshtatshme. E nis një muaj para. Nata e Vitit të  Ri kalohet ose në  restorant me familjen dhe një rreth të  ngushte, po ashtu edhe ne shtëpi. Pas fishekzjarrëve të orës 00:00 secili është zot i agjendës së tij.

Nëse  kur akrepat  e orës ndërrojnë vite, të gjithë këmbejnë mesazhe urimi  me celularë dhe çdo mjet tjetër teknologjik , Oborri Mbretëror duket i pacenuar nga epoka kibernetike i mbetur në epokat e lavdishme të aristokracisë.  Aty urimet shkruhen me dorë në kartolina të zgjedhura ditë më parë. “Është traditë ende që familjet mbretërore shkëmbejnë kartolina mes tyre”. E kësaj tradite ata nuk i janë shmangur si një mënyrë  e bukur për t’i mbajtur miqësitë.

Miqësitë janë shumë të rëndësishme edhe në ditë si këto, ku në Oborr Elia është mikpritësja e festimeve. Një kod veshjeje i lajmëron të ftuarit më parë të vishen me smoking alla agjent James Bond dhe zonjat e zonjushat me fustane të gjata e elegante, të denja për një mbrëmje gala. Të ftuarit sjellin dhurata, i vendosin poshtë pemës,  dhe në  kulmin e festimeve  dhurata ndahen sipas një shorti. Më pas vallëzimet e lojërat vijojnë deri në mëngjes...

I sati vit është që e kalon Krishtlindjen dhe Vitin e Ri në oborr?

Që  prej vitit 2008. Edhe  pse jetoja në  Paris, për festat e fund vitit jam kthyer. Një kujtim i vyer  për mua mbetet festimi i 2010-ës. Mbreti Leka ndau me ne kujtimet e bukura të  jetës së  tij së  bashku me Mbretëreshën Suzanë. Ai na tregonte për festat e kaluara në  familje që nga fëmijëria, sesa e rëndësishme është të  jesh pranë njerëzve që do.  Atë  vit më dhuroi një palë vathë të  cilat kishin qenë të  mamit të Lekës. Ishte emocionuese pasi çdo gjë e saj mban peshën e kujtimit.  Kishte  shumë  dashuri në atë dhurate. Një tjetër fakt interesant është prezantimi i Princit me babin tim. Ndodhi pikërisht natën e Vitit të  Ri 2008.

Qëndrojmë te festat.  Si pjesë  e aristokracisë shqiptare ju ftoheni shpesh nëpër evente dhe festa të familjeve mbretërore e fisnike nga e gjithë  bota. Çfarë të ka lënë mbresa nga këto pritje? 

Është e vërtetë  që  jemi ftuar në pritje të  ndryshme. Padyshim  janë darka gala shumë  të  bukura,  por aspak të tepruara. Ajo çka kam mësuar të vlerësoj më  shumë është sensi i masës në  çdo drejtim. Secila nga Familjet Mbretërore që  organizon pritjet, shpërfaq me finesë  elemente të  traditës dhe kulturës së  vendit të  saj. Me bëjnë përshtypje miqësitë e ruajtura dhe të  kultivuara në  breza. Kudo ku kemi shkuar, prindërit dhe gjyshërit e Princit janë kujtuar me mall dhe dashuri. Për Shqipërinë ka shumë kuriozitet dhe ne gjithmonë përpiqemi ta përfaqësojmë në  mënyrën më dinjitoze.

Kohët e fundit,  keni qenë edhe në përvjetorin e Romanovëve të Rusisë...

400 vjetori i Romanovëve ishte eventi i fundit i vitit që  po lëmë pas. E gjithë Jalta ishte në  festë  dhe megjithëse Republikë , himni mbretëror u këndua kudo zyrtarisht.  Patjetër emocioni ishte i madh pasi të  gjithë e njohim fatin tragjik të  asaj familjeje. Por njerëzit me kohë  reflektojnë dhe çdo gjë shkon në  vend të  vet. Ato ditë  patëm shëtitje turistike të  organizuara në  muze të  ndryshëm. Ndërsa darka gala ishte madhështore.  Rreth tapetit të kuq ku parakalonin të  ftuarit,  ishte rreshtuar garda e veshur me të  bardha. Fillimisht u ulem në  oborrin e Pallatit Mbretëror ku u mbajt një koncert nga banda e qytetit dhe një shfaqje baleti. Më  pas hymë në  sallonin ku ishte shtruar darka. Çdo gjë ishte në  vendin e duhur.

E mban mend herën e parë kur ke shkuar si e ftuar me Princ Lekën në një prej festave të organizuara nga familjet mbretërore ?

Herën e pare u ftuam si çift në  Budapest. Ishte një mbrëmje gala e organizuar nga familja Karoly e aristokracisë hungareze. Sapo ishim fejuar ndaj kjo familje e lidhur nga lidhje gjaku me familjen Appony nga ku rrjedh Mbretëresha Gardalinë, organizoi këtë event në  nder të  fejesës sonë. Shpirtërisht nuk isha e përgatitur për një pritje aq të ngrohte. Disa prej tyre kujtonin ende me nostalgji dasmën e Mbretit Zog ku kishin marrë  pjesë si fëmijë. Jam e lumtur pasi Princ Leka ka një familje të  madhe dhe të  mrekullueshme. Me përkëdhelën pak ç’ është e vërteta...

Me shpejtësinë më të madhe  u ngrit platforma e parketit, çadra e madhe që  nxinte rreth 500 të ftuar, tavolinat e kuruara në  çdo detaj... një parukier dhe një grimier që u kujdesën për Elian, fotografi profesional i dhuroi një set fotografish për ta përjetësuar atë mbrëmje ku Elia po i ndjente prej vërteti llastimet prej princeshe.

E veshur dhe e krehur tamam si një princeshë, bashkë me Princin Leka shijonte muzikën që vinte nga violina shëtitëse nëpër platformë, spektakli i valleve tradicionale dhe fishekzjarrëve që ngjyrosnin qiellin...

Tani përpiquni të imagjinoni, një vajzë  si unë që  behej pjesë  e një realiteti të  tillë  pas pothuaj 10 vite studimesh dhe sakrificash. Është pak të  them që  m’u duk një botë  tjetër, e largët dhe përrallore...

Meqë dole te përrallat  me princër e princesha... A është aq e vështirë sa duket nëpër filma të mësohesh me manierat e tyre: si qëndron, si  përshëndet, si ulesh në tryezë...për të mos folur pastaj për qindra pirunët, lugët dhe gotat që kryejnë funksione të ndryshme?

Në fillim mund të  ngatërrohesh pak, por kur e humb fillin mjafton të ruash qetësinë, buzëqeshjen dhe...të shohësh të tjerët. Patjetër që  nuk mund te qëndrosh e përkulur mbi bërryla, peceta duhet shtruar e palosur dhe vertikalisht përgjatë këmbës, cepat e buzëve duhen fshirë  njëkohësisht, thika duhet përdorur sa më  pak të jetë  e mundur, madje në  sallatë  mundësisht të  evitohet etj, etj,. Unë kam gjetur një mbështetje të madhe te motra e Mbretëreshës Gardalinë, znj.Sylviane Muselier, e cila në  fillim më  ka pajisur edhe me një manual rregullash të  tavolinës. Kleçka është se çdo vend ka protokollin e tij.  Për shembull,  në  Suedi kur bëhet “Gëzuar!” nuk përplasen gotat, por  mbahet pranë vetes dhe duhet që  secili të  përshëndesë me buzëqeshje çdo pjesëtar të tavolinës.

Veshjet janë një tjetër element, dhe shumë i rëndësishëm kur bie fjala te festat. Ti ia beson ato një stilisteje, e cila përdor elementë të kostumeve tradicionale shqiptare. Si re në kontakt me të dhe   si i realizon ajo veshjet për ty?

Kur  marr pjesë  në  ceremoni apo mbrëmje kam dëshirë të  madhe të  promovoj elementin kombëtar. Sidomos në  ato jashtë vendit. Kam bashkëpunime me stiliste të  ndryshme. Për shembull, fustanin e mbrëmjes në  Suedi e krijoi Enada At’ Nikolla. Ishte tërësisht i frymëzuar nga kostumet tona. Mund të them me modestinë më të  madhe që  u vlerësua nga e gjithë media e shkruar si veshja me e bukur e mbrëmjes.  Në Ukrainë  vesha një fustan të  punuar nga Mirela Nurçe dhe xhaketën e qëndisur nga Edlira Sula.  Për  mua, Edlira  është  heroinë e trashëgimisë kulturore. Edlira punon kostume tradicionale me besnikëri dhe fanatizëm ndaj origjinales. Në  atelienë e saj gjen kostume nga të  gjitha krahinat e Shqipërisë, të  vjetra e të  reja.  Të  vjetrat i riparon me përkushtim dhe dashuri. Përpiqet  me mish e me shpirt që tradita të  mos humbasë  dhe  që  rinia ta  vlerësojë këtë thesar të çmuar. Kjo është lufta e saj,  por  edhe e imja. Jam  e bindur se pasuria e këtyre veshjeve është e pakohë madje do të thosha është edhe shumë moderne.  Jelekët apo xhaketat e qëndisura me fije ari do zbukuronin çdo fustan mbrëmjeje apo kokteji. Për të mos thënë që unë i aplikoj edhe me pantallona, pasi janë tepër shik.

Edhe në  dasmën e Princit të  Egjiptit me Princeshën e Afganistanit Elia mbante veshur  një xhaketë kadife bordo të qëndisur mbi fustanin e mbrëmjes  me elementë tradicionalë të Korçës, që  bashkë me atelienë e Edlirës u bënë emrat më të lakuar të mbrëmjes, ndërsa Princesha shqiptare nuk mund ta fshihte krenarinë se kishte goditur në shenjë. Nuk kishte gëzim më të madh kur dëgjonte nga familje mbretërore  se qëndismat mbi kadife ishin shenja më e lartë e shprehjes së aristokracisë.

Ia ke imponuar  stilin tënd  titullit të princeshës apo ka qenë titulli që ka ndikuar në stilin tënd personal?

Nëse ju tregoj fotot e  mëparshme do shihni që  ruaj të  njëjtin stil. Gjithmonë më  ka pëlqyer thjeshtësia  dhe eleganca në  veshje dhe aksesorë . Kurrë  nuk kam qenë  e prirur drejt ekstravagancës, pasi nuk mendoj se më  shkon. Ndërsa në jetën e përditshme kam qenë dhe jam tepër sportive. Nuk ka arsye në  botë  të më  bindë  të  sakrifikoj komoditetin e atleteve përpara elegancës së  takave. Ka vetëm një element të  shtuar ne gardërobën time vitet e fundit: ndonjë kostum pranveror tek-tuk. Por ndodh rrallë  t’i përdor.  Ndaj,  kur i zgjedh mendohem mirë.

Ti vazhdon jetën aktive profesionale si aktore. A të krijon pengesa me  jetën në Oborr?  E mendon veten si një Grace Kelly...?

Nuk ka ndodhur dhe nuk ka pse të   ndodhë  ndonjë pengesë.  Jam  njohur me të  fejuarin tim ndërkohë që  studioja dhe punoja si aktore. Ai ka ardhur në  premierat e mia në  Paris. Ky status ndoshta kërkon kujdes më të madh në  seleksionimin e pjesëve, në  seriozitetin e projekteve, por në asnjë moment nuk bie ndesh me aktrimin si profesion. Padyshim nuk jam rasti unikal. Jo vetëm Grace Kelly, por edhe princesha Clotilde e Savojës ushtron profesionin e aktores. Por nuk jam natyrë që  bëj krahasime, ndaj nuk identifikohem me asnjë personazh.

Nëse Princesha e hirshme e Monakos, ikona e bukurisë dhe ekranit , Grace Kelly hoqi dorë nga profesioni për të jetuar si sovrania e shtetit krah bashkëshortit të saj, Elia thotë se nuk do të heqë dorë kurrë nga pasionet, edhe sikur të ishte rast i paprecedentë në historinë e  familjeve mbretërore.

Aktualisht ke një rol në “Ëndrra e një nate mesvere” , pjesë e cila rikthehet sërish në janar të 2014-ës. Si erdhi ky rol?

Mund të  them se jam me fat që  u bëra pjesë  e projektit.  Regjisori solli një botëkuptim tjetër, një eksperience të  tijen dhe një njohje të  thellë  të  veprave të Shekspirit. Ka  punuar pareshtur me veprat e këtij autori. U  synua krijimi i atmosferës dhe jo ilustrimi i skenografisë. Kjo i dha shumë  hapësire trupës për të shpërfaqur edhe dimensionin fizik të  karaktereve. Është pjesë  magjike, festë  teatrale, për atmosferën që  krijon, për larminë e karaktereve, për përrallen mbi të  cilën është ndërtuar. Publiku ndihet pjesë, përfshihet dhe kur mbaron duket sikur dalin nga një festim dhe jo nga salla e teatrit. Për ne si aktorë,  barometri është publiku dhe energjia e dhënë na është rikthyer nëpërmjet duartrokitjeve. Publiku e ka pritur me entuziazëm dhe jam e bindur që  do ta mirëpresë deri në  shfaqjen e fundit.

Projekte të afërta që lidhen me teatrin?

Kam disa projekte, ose më mirë disa dëshira që mund të  bëhen realitet i afërt. Por çdo gjë varet nga mundësia që  do u i jepet, pasi fatkeqësisht teatri nuk varet vetëm nga dashuria e artistëve. Jam kurioze të  shoh cilat do të  jenë  politikat e reja teatrale që  do të  ndiqen, pasi këto dite janë të mbushura me debate dhe ide që  burojnë nga të  gjitha anët. Uroj shumë  që kultura të  shihet me prioritet,  pasi kam bindjen se  është frymëmarrja e një shoqërie.

Me gjithë vështirësitë e mëdha që haset veçanërisht në Teatër, pse vazhdon ta bësh këtë punë?

Ç ‘është e vërteta, kur i kam hyrë  rrugës së  artit nuk kam ëndërruar pasurinë apo famën. Këto janë finalitete. Ajo çka më  intereson është procesi. E  nisa rrugën aktoriale  në  moshën 19 vjeçare, kur interpretova në filmin “Lule të kuqe, lule të zeza”. Ishte kënaqësi e papërshkrueshme dhe sot e kujtoj me shumë  nostalgji. Pak  kohë  më   pas u nisa për studime dhe iu dedikova për 9 vite të  gjatë  e plot  sakrifica këtij pasioni. Teatri u bë  shoku im më  i mirë, u bë familja ime e vetme atje.

Nëse do e kërkoje Elian kur jetonte në Paris, pasi kishte mbaruar orët e gjatë në auditorë e gjeje me siguri në bibliotekë, te biblioteka e pasur teatrale. Duhej t’i vinte ndonjë nga stafi për ta kujtuar se kishte ardhur koha për ta mbyllur. Me siguri po ta lije brenda nuk kishte për ta kuptuar. Duke kaluar orë e orë veç leximit shpesh i vinte e natyrshme edhe t’i përkthente në gjuhën shqipe. Nëse ata që ëndërrojnë të jetojnë në Paris do kërkonin  ku ishin vendet më të spikatur për argëtim, Elian e gjeje ose në bibliotekë ose me miqtë në teatrot e Parisit ku biletat për studentët e Teatrit ose ishin falas ose me çmime shumë të mira.  Nëse do të përshkruanit me imagjinatë një grup artistësh bohemë që kënaqen me pak para, aty do të shihje dhe  Elian.

Sot kur marr në  dorë  një pjesë  teatri dhe e lexoj, nuk përfytyroj duartrokitjet e publikut, por ato ndjesi zgjon brenda meje. Ky profesion është absolutisht më  i bukuri në  botë!  Të  shërben si pasqyrë  për të parë  thellë  brenda shpirtit dhe fantazisë. Një  mënyrë  pasionante për të  hulumtuar dhe njohur veten, për t’i dhënë këndvështrime të reja  jetës, për të  pasuruar edhe gjerat në  dukje banale. Këto janë motivi im, e vërteta ime!

A do ta lije teatrin për diçka tjetër ? 

Teatrin nuk do mund ta ndërroja me asnjë profesion tjetër në botë. Por mos harro që  teatri është  fushë  e gjere që  përfshin shume disiplina. Jam  gjithnjë   në tundim.  Më pëlqen të luaj më  shumë  se çdo gjë, por njeriu evoluon ne mënyra të ndryshme dhe asgjë nuk më  siguron se nesër nuk do më   lindë  dëshira për të  venë  pjesë në  skenë, apo për të  dhënë në fushën e kritikës teatrale. Një kënaqësi të veçantë pata edhe në  dhënien e lëndës së mjeshtërisë së aktorit në shkollën Marubi. Jam rritur me këtë dashuri ndaj nuk mund ta kuptoj jetën  larg teatrit.

Veç teatrit muzika është një tjetër element i yti si artiste, megjithëse je shkëputur prej disa vite. A ke në plan të rikthehesh me diçka të re?

Muzikën e dua pafundësisht!  Është pjesë e jetës sime, çdo moment ka muzikën e tij. Prej kohesh jam shkëputur nga skena muzikore, por kjo nuk më  ndalon të  jetoj me muzikën.   Kam disa ide për një material të ri, thjesht për kënaqësinë time dhe  të atyre që  e gjejnë veten në  stilin tim. Për fat,  nuk kam asnjë ambicie për të  hyrë  në  këtë treg, ndaj nuk jam peng i asgjëje, nuk mbetem e kushtëzuar nga trendet e kohës. Për mua muzika është pa kohë, një këngë e bukur do jetë gjithmonë e bukur. Vështirësia qëndron pikërisht në gjetjen e bashkë krijuesve që i shohin gjërat kështu. Në  Francë ishte e thjeshtë të  kërkojë  brenda vetes dhe të  përfaqësoheshe me diçka që  të  ngjan, që  flet gjuhen tënde...

I fundmit realizim i Elias mban kohën e 31 Tetorit. Jo të këtij viti, as të 2007-ës kur doli kënga bashkë me videoklipin në kanalet shqiptare, por është titulli i këngës “October 31”, një këngë dhe video e stilit gotik me të cilën Elia pati shumë sukses. Edhe pse vetë nuk e shijoi siç duhet, pasi e gjithë jehona që pati këtu ishte pak e vështirë për t’i mbërritur deri në Paris. “Unë jam kthyer në 2008-ën dhe nuk e di se çfarë u bë me këngën. Por bashkë me djemtë që realizuam videoklipin , kemi investuar dashuri dhe përkujdesje për të gjithë përbërësit”.

Nuk e fsheh që ka shumë dëshirë të rikthehet me një material të ri muzikor, një këngë në festival a një videoklip i ri, këtë nuk e ka të qartë ende, por duket se po zien në kokë diçka që do e risjellë edhe njëherë ashtu siç e kemi njohur në fillim, Elian këngëtare.  

Veç jetës  profesionale,  ti je angazhuar fort me fondacionin “ Mbreteresha Geraldinë”. Si  e krijove këtë fondacion?  

Ky fondacion erdhi si rezultat i një reflektimi të  gjatë . Mendoj se një status i veçantë përveç pjesës glamour që njerëzit i veshin, mbart një tjetër dimension,  që për mua është më  kuptimploti. Familja Mbretërore ia ka dedikuar jetën popullit shqiptar, në kohën e mbretërimit si edhe atë të  ekzilit. Mbretëresha Geraldinë   është simboli i dashurisë dhe sakrificës për këtë vend që  e mori me vete në  zemër dhe aty e mbajti deri sa dha frymë. Nuk është rastësi qe ky fondacion mban emrin e saj.

Cili  është misioni dhe çfarë projektesh keni realizuar dhe prisni të realizoni?

Misioni i tij është bamirës me një fushe mjaft të  gjerë  veprimi. Ne fokus janë fëmijët, shkollat, spitalet, etj. Si fillim kemi prioritet rrethin e Matit, pasi kam bindjen se është zona më  e harruar e këtij gjysmëshekulli. Pati fatin të  lindte një Mbret që  ndërtoi shtetin modern shqiptar, dhe për këtë pagoi dhe vazhdon të  paguajë shtrenjtë. Deri sot kemi realizuar restaurimin e plotë  të  shkollës Gjalish të  Matit me ndihmën e z. Admir Mulaj, të cilin nuk do ta falënderoj kurrë sa duhet, gjithashtu edhe pajisjen me sallë informatike te shkollës së ciklit të  ulë dhe të mesëm në Lis. Momentalisht ka filluar zbatimi i projektit të rrethimit ne shkollën 9 vjeçare të fshatit Zenisht. Për shkak të mungesës së këtij rrethimi, dy fëmijë janë aksidentuar, pasi shkolla gjendet në buzë të rrugës automobilistike. Ky projekt bëhet i mundur falë mbështetjes së ambasadës së Kuvajtit dhe veçanërisht dashamirësisë së ambasadorit, z. Najeeb A. Al-Bader, i cili i është gjendur pranë këtij komuniteti edhe më parë  me ndihma dhe dhurata. Jam e lumtur që  vendet mike të  Shqipërisë solidarizohen gjithmonë e më shumë me jetën  dhe problematikat e komuniteteve në nevojë.

Çfarë kënaqësie merr nga kjo punë ?

Nëpërmjet fondacionit Mbretëresha Geraldinë, unë investoj të  gjithë energjinë time në  shërbim të  komuniteteve në  nevojë. Dhe ju premtoj që  merrem personalisht me çdo projekt, e shoh në  çdo detaj dhe nuk e jetoj aspak ne mënyrë pasive mundësinë që  më është dhënë. Në Gjalish, sakrifica që bënin  ata fëmijë të  vegjël për të  shkuar në shkollë, kushtet në të cilat zhvillonin mësimin të  bëjnë të  relativizosh jetën tënde, t’i shohësh problemet e përditshme me sy krejt tjetër. Këto realitete kthehen në  motiv për të  luftuar, për të  qenë  sa më pranë nevojave të tyre, dhe mendoj që në  fund fare të  bëjnë njeri prej vërteti.

 Kur flet e kupton sesa e ka rrëmbyer  të gjithën ky projekt i ri. I ka vizituar vetë dhe i ka parë më sy të gjithë ata fshatra, sesi fëmijët mbyllen në klasa të një ndërtese të rrënuar, me mure pa suva, me banka  edhe pa karrige dhe  në rastin më të mirë çatia pikon, në rastin më të keq shihet qielli. Duken si peizazhe migjeniane, por Elia thotë se kështu ka qenë gjendja e vërtetë. Ndërsa tani gëzon edhe më shumë se ata fëmijë kur e ka parë shkollën e rindërtuar. Tregon edhe për fshatin e prejardhjes së Mbretit Zog sesi banorët torturohen ende për ujë dhe u duhet ta mbushin larg, si një zonë që duket e persekutuar. “Është  viti 2013 dhe po të kalosh rrethinat e Tiranës e sheh vërtet gjendjen e mjerueshme të shumë njerëzve. Jam e lumtur që kam mundur të ndihmoj sado pak”- thotë ajo ndërsa sytë i shkëlqejnë  dashamirësi.

A është vështirë të gjesh personat e duhur për të ndihmuar?

Mësuesit e shkollës Gjalish më thanë se nuk e mendonin kurrë se do e mbanim fjalën pasi kur e kishim vizituar shkollën për herë  të  parë  ishte kohë fushate. Më  shtrëngon zemra, pasi kjo metodë ka filluar të  bëhet normale, dhe kur ndodh ndryshe njerëzit habiten, dyshojnë.  Duhet  të  ishte e kundërta, pa  shantazh me të drejtat elementare të njeriut.  Nuk mund t’i përgjithësoj bizneset dhe solidaritetin që manifestojnë lidhur me komunitetet në nevojë. Pata fatin që Zoti më drejtoi në dyert e Admirit, i cili pasi u njoh me situatën dhe pasi pa fotot e klasave që vetëm klasa nuk mund të quheshin, nuk hezitoi. Do doja që të gjithë ata që kanë fëmijët në  shkolla të  mira të mendonin pak edhe për fëmijët që mësojnë në skamje. Biznesi padyshim mund të bëjë shumë më tepër në këtë drejtim. Ajo që kemi nevojë  është më  shumë dashuri dhe solidaritet me njëri-tjetrin.

Rikthehemi te  festat. E sjell ndonjëherë ndërmend atmosferën kur ishe fëmijë? Cili është kujtimi yt më i bukur nga festat e fundvitit? 

Përgjithësisht fëmijët i shijojnë festat më  bukur. Edhe unë nuk bë j përjashtim. Në kujtimet e mia janë ende të gjalla ndjesitë e fëmijërisë. Aroma e bredhit, copat e pambukut mbi të, lodrat dhe poçet që  i ruanim si sytë e ballit. Vargun e dritave vit për vit ma fabrikonte xhaxhai im Lani, duke i lyer poçet ngjyra- ngjyra. Gjyshet e mia përgatisnin bakllavanë duke hapur petat ne çdo kënd të kuzhinës. Darka mblidhte rreth vetes të gjithë familjen, me xhaxhallarë, teze e daja.  Këndoheshin  këngë, i bihej kitarës…Unë me vëllain tim e mbanim mendjen gjithë natën te Plaku i Vitit të Ri. Të  them të drejtën e kam besuar deri vonë  dhe ndonjëherë dua ta besoj sërish. Ai na i vinte pakot poshtë krevatit dhe ne mëngjes zgjoheshim të  parët për të  zbuluar dhuratat. Kam shumë  kujtime edhe nga festat e organizuara në  Teatrin Kombëtar. Të  gjithë fëmijët e aktorëve mblidheshim në një super festë dhe na shpërndaheshin dhurata. Mbaj mend një here që qava me lot se doja të  më  binte në  pako një violinë, por më  ra një daulle.  

Po në Paris gjatë viteve të studimit si e festoje ? Çfarë magjie marrin festat në qytetin e dashurisë?

Në Paris kam festuar më  pak, pasi isha larg familjes dhe të  gjithë miqtë e mi ktheheshin në  shtëpitë e tyre. Në  të  shumtën e rasteve edhe unë jam kthyer për festa, por ndonjëherë më duhej  të  punoja. Magjia e festave në Paris janë fishekzjarrët në Kullën  Eiffel.  Është  një spektakël që  duhet parë  të  paktën një herë në jetë. Edhe  atmosfera festive në bulevardin Champs Elysées dhe çdo shesh e qendër  e qytetit  të  bëjnë pjesë  të tij. Parisi është vend që  të  fal shumë.  Ka  një atmosferë të  ngrohtë dhe çdokush në  atë vend ndihet në shtëpi. Siç thotë edhe kënga : « J’ai deux amours, mon pays et Paris, par eux toujours, mon cœur est ravi …» Kam  dy dashuri, vendin tim dhe Parisin, mes tyre përherë, zemra ime është e lumtur.

E ka lënë pas nostalgjinë dhe magjinë e Parisit dhe po shijon dashurinë e  Tiranës, sidomos në këto ditë festash ku i duket se është kthyer edhe njëherë fëmijë e gëzon me çdo llambë, me çdo bredh, dre,  plak bore e babagjysh  që sheh nëpër vitrina. Mbyll sytë dhe gjithçka rreth saj shndërrohet në magji...